Labbað um „Lönguvitleysu“
Síðan ég hóf þátttöku í borgarmálunum vorið 2022 hef ég haft töluverðan áhuga á hagsmunum Fellahverfisins, aðallega vegna þess að mikilvægt er að fjárfesta í hverfinu svo að líkur aukist að fjölmenningarsamfélagið þar gangi sem snurðulausast fyrir. Það er nefnilega vandasamt að þróa markvissar aðgerðir í málefnum hverfis þar sem þjóðerni íbúa er jafn fjölbreytt og í Efra-Breiðholti.
Eitt hagsmunamál sem ég hef borið fyrir brjósti á kjörtímabilinu er félagsmiðstöðin 111 en hún tilheyrir frístundamiðstöðinni Miðberg og þjónar unglingadeildum í Fellaskóla og Hólabrekkuskóla. Árið 2023 var lögð fram tillaga í skóla- og frístundaráði að leggja félagsmiðstöðina niður og færa starfsemina í sinn hvorn skólann. Sem betur fer tókst að koma í veg fyrir þá fyrirætlan. Mikilvægt er í þessu hverfi að þar sé einn staður sem unglingar geta hist og notið samverustunda, binda þarf þetta sérstaka samfélag saman á meðal ungmenna í stað þess að marka það í sinn hvorn básinn.
Byggingarsaga Lönguvitleysunnar
Laugardaginn fyrir páskadag hentumst ég og félagi minn, sem eitt sinn bjó í Fellahverfinu, í gamla hverfið hans og lögðum bílnum við húsnæði Fjölskylduhjálpar Íslands. Löbbuðum svo um blokkarlengjuna sem í daglegu tali hefur verið nefnd „Langavitleysa“.
Saga blokkarlengjunnar við Iðufell, Gyðufell og Fannarfell er áhugaverð og merkileg. Uppbygging Breiðholtsins hófst í kjölfar kjarasamningaviðræðna á árunum 1964 og 1965. Sett var á fót „Framkvæmdanefnd byggingaráætlunar“ (FB) og svo í framhaldinu alhliða verktaka- og verkfræðifyrirtækið Breiðholt hf. sem annaðist að mestu leyti byggingaframkvæmdir í Breiðholti. Bakka- og Stekkjahverfin voru þau fyrstu sem risu upp en í Stekkjunum voru einbýlishús en fjölbýlishús í Bökkunum. Í Bökkunum voru U-laga blokkir og voru þær komnar upp að mestu leyti árið 1970. Ólík öðrum hverfum í Breiðholti hafði FB nokkuð frjálsar hendur með skipulag byggðarinnar í Efra-Breiðholti, þar með talið í Fellahverfi.
U-blokkirnar í Bökkunum eru að mínu mati vel heppnuð mannvirki þar eð umhverfi blokkanna veitir í senn hlýju og uppbrot. Vandinn á uppbyggingartímanum var hins vegar sá að gaflarnir í blokkunum í Bökkunum voru hlutfallslega dýrir. Í því skyni að spara peninga og hraða uppbyggingu í Fellahverfinu var brugðið á það ráð að hafa langar blokkir án nokkurra uppbrota.
Þetta er helsta ástæðan fyrir „Lönguvitleysunni“ í Fellahverfinu. Fyrstu íbúar blokkarlengjunnar fluttu inn árið 1974 og framan af var hún öll eins á litinn. Hún var því sem virkisveggur og gat jafnvel verið erfiðleikum bundið að finna tiltekinn stigagang.
Á tíunda áratug síðustu aldar var brugðið á það ráð að mála lengjuna mismunandi litum og fékk hver stigagangur sterkan lit. Samt, mér finnst þetta ekki fallegt og tel að svona lengja bæti ekki bæjarbraginn. Sálrænar hliðar byggingarlistar eru svo sannarlega áhugaverðar og það sýnist sitt hverjum.
Göngutúrinn um blokkarlengjuna
Við félagarnir hófum göngutúrinn á að kanna hvort Ótrúlega búðin væri opin en svo var ekki, enda laugardagur í dymbilviku. Því næst löbbuðum við göngustíg sem er að baka til við Lönguvitleysu:
Í göngutúrnum kenndi ýmissa grasa. Vil ekki fara of djúpt í það. Mikilvægt er að umhverfi göngustígsins sé bætt eins og kostur er. Borgin getur lagt sitt að mörkum þar.
Það er umhugsunarvert að á árunum í kringum 1970 var vel skiljanlegt að gripið væri til sparnaðarráða í því skyni að hraða uppbyggingu svo að tekjulágt fólk hefði kost á að flytja í húsnæði sem laust væri við það að vera heilsuspillandi. Á hinn bóginn er stórskrýtið að árin 2024-2025 skuli vera byggt upp með svona hætti að Álfabakka 2a í Suður-Mjódd:
Ein ályktun sem ég dreg af reynslunni við uppbyggingu Græna gímaldsins í Suður-Mjódd er að í bygginga- og skipulagsmálum er afar brýnt að kjörnir fulltrúar í borgarstjórn séu vel vakandi í öllum málum sem varða þéttingu byggðar í Reykjavík og líti á sig sem þjóna almennings, en ekki sem talsmenn annarra hagsmunaafla.